کلاژن به سلول های پوست کمک می‌کند تا خود را بازسازی و ترمیم کنند. کلاژن همچنین به مرطوب نگه داشتن پوست نیز کمک می‌کند. به همین دلیل است که کلاژن در طول سال ها به عنوان یک ماده بسیار مهم برای مراقبت از پوست شناخته شده است.
روشهای متفاوتی برای کلاژن سازی در مطب و یا کلینیک های زیبایی و البته تحت نظر متخصصین امر برای کلاژن سازی وجود دارد. همچنین با افزودن برخی مواد غذایی و حذف برخی دیگر، در کنار تغییر سبک زندگی، میتوان به ساخت کلاژن بیشتر و در نتیجه داشتن پوست سفت‌تر، جوان‌تر و شاداب‌تر کمک کرد.
در این مقاله به بررسی روش های رایج در کلینیک های زیبایی و همچنین روش های خانگی برای افزایش کلاژن سازی پوست می‌پردازیم.
روش های زیبایی که به تحریک تولید و رشد مجدد کلاژن کمک می‌کند
روشهای زیبایی غیرجراحی که در مطب ها و کلینیک‌های زیبایی انجام می‌شوند مانند روشهای زیر با بازسازی یا جایگزینی کلاژن عمل می‌کنند.
میکرونیدلینگ
میکرونیدلینگ یک فرایند زیبایی است که در آن از سوزن‌های ریز و استریل برای زدن به پوست استفاده می‌شود. این زخم‌های کوچک باعث تحریک بدن برای تولید بیشتر کلاژن و الاستین می‌شود که به بهبود التیام پوست کمک کرده و باعث جوان‌تر به نظر رسیدن می‌شود. این روش ممکن است به نام درمان القای کلاژن هم شناخته شود.
مزایای میکرونیدلینگ
میکرونیدلینگ ممکن است برای پوست در موارد زیر مفید باشد:
- آکنه
- لکه ها یا نواحی تیره روی پوست (هیپرپیگمانتاسیون)
- منافذ بزرگ
- کاهش شل شدگی پوست
- جای زخم ها
- استرچ مارک یا ترک های پوستی
- تخریب به علت نور خورشید
- خطوط ریز و چین و چروک
خطرات میکرونیدلینگ
- درد و قرمزی
- کبودی و خونریزی
- احتمال زخم شدن
- عفونت
پلاسمای غنی از پلاکت یا PRP درمانی
پلاسمای غنی از پلاکت (سانتریفیوژ شده از خون بیمار) به پوست بیمار تزریق می‌شود تا به صاف شدن چین و چروک ها کمک کند و بازسازی پوست را از طریق افزایش تولید کلاژن آغاز کند.
مزایای PRP
- افزایش تشکیل طبیعی کلاژن
- بازسازی بافت همبند
- افزایش ضخامت پوست
- سفت شدن پوست
خطرات تزریق PRP
- عفونترسانه
- تخریب بافتی
- درد در ناحیه تزریق
فیلرهای پوست و صورت
فیلرهای تزریقی معمولاً حاوی اسید هیالورونیک می‌باشند که فواید آن همراه با افزایش حفظ رطوبت پوست می‌باشد، اما اخیراً ثابت شده است که این ماده تولید کلاژن طبیعی بدن را در دوره های قابل توجهی تحریک می‌کند.
فواید پرکننده های پوستی هیالورونیک اسید
استفاده از اسید هیالورونیک دارای مزایای دوگانه است. این فیلر می‌تواند به طور فوری مشکلات آرایشی مرتبط با پیری را حل کند و همچنین با تحریک تولید طولانی‌مدت کلاژن، ممکن است حتی پس از جذب نهایی فیلر توسط بدن، فواید آن مشاهده شود.
عوارض جانبی احتمالی
معمولاً بیماران از 24 ساعت تا چند روز کبودی جزئی خواهند داشت. سایر علائم شامل جوش، التهای و عفونت احتمالی است. با گذشت زمان، بیماران ممکن است احساس کنند که فیلر از ناحیه مورد نظر فاصله گرفته، یا، اگرچه بسیار نادر است، توده‌هایی در زیر پوست ایجاد می‌شود.
لیزرهای بازسازی کننده پوست
در طول لایه برداری مجدد با لیزر، یک پرتو شدید از انرژی نور (لیزر) به سمت پوست هدایت می‌شود. پرتو لیزر لایه بیرونی پوست (اپیدرم) را تخریب می‌کند. در عین حال، لیزر پوست زیرین (درم) را گرم می‌کند که در طول زمان تولید کلاژن را تحریک کرده و در نتیجه رنگ و بافت پوست بهتر می‌شود.
شش مزیت لایه برداری پوست با لیزر
- کاهش خطوط ریز و چین و چروک
- درمان لکه های قهوه ای، قرمزی یا تغییر رنگ پوست
- سفت کردن پوست و تحریک تولید کلاژن
- بهبود جای آکنه، اسکارهای تروماتیک و جراحی
- کاهش وضوح رگ های خونی برجسته شده
- کاهش اندازه منافذ بزرگ شده صورت
معایب لایه برداری پوست با لیزر
- بر خلاف بسیاری از روش های دیگر ممکن است لازم باشد تا مراجع، 1 یا 2 یا حتی چند روز را به استراحت بپردازد
- تاثیر کم روی ترک های پوستی / استرچ ماکر ها
- تغییر رنگ پوست
لایه برداری شیمیایی
در لایه برداری شیمیایی از اسیدهایی استفاده می‌کنند که اسیدیته پوست را افزایش می دهند و این باعث تغییر pH می‌شود. هنگامی‌که این اتفاق می افتد، اسیدها از نظر شیمیایی پوست مرده را شل می‌کنند. این امر اجازه می دهد تا لایه برداری رخ دهد و کلاژن را تحریک می‌کند، رنگ پوست را روشن می‌کند و بافت پوست را نیز صاف می‌کند.
مزایای لایه برداری شیمیایی
لایه برداری شیمیایی می تواند با بهبود بافت، رنگ پوست و کاهش ظاهر چین و چروک، پوست را به وضوح بهبود بخشد.
معایب لایه برداری شیمیایی
با این حال، عوارض جانبی نیز دارد و باید مراقب آنها باشید که می تواند شامل قرمزی، جای زخم و احتمالا عفونت شوند.
اسید هیالورونیک
از آنجایی که اسید هیالورونیک سنتز کلاژن و همچنین رطوبت پوست را حفظ می‌کند، به پیری نشدن پوست کمک می‌کند. مقادیر بالاتری از کلاژن و اسید هیالورونیک در پوستی یافت می‌شود که انعطاف پذیرتر است و در برابر چین و چروک و خطوط ریز مقاومت بیشتری دارد.
مزایا:
مزیت اصلی هیالورونیک اسید رطوبت رسانی و توانایی باورنکردنی در حفظ رطوبت می‌باشد.
معایب:
اسید هیالورونیک به طور کلی برای همه نوع پوستی بی خطر است و معمولاً هنگامی‌که به صورت موضعی استفاده می‌شود منجر به عوارض جانبی نمی‌گردد.
تقویت کلاژن از طریق رژیم غذایی و مکمل
پپتیدهای موضعی
کرم‌های پوست حاوی پپتیدهای مهندسی شده آزمایشگاهی، که قادر به تحریک رشد و ترمیم پوست هستند، امیدوارکننده به نظر می‌رسند. محصولاتی مانند کرم پپتید اترنوکس، کرم دور چشم پپتید و کمپلکس ضد پیری لب، حاوی پپتیدهای ضد پیری هستند که می‌توانند تولید کلاژن را تحریک کنند. در حالی که فاکتورهای رشد در تبلیغات بازاریابی ادعاهای زیادی را دارند، مراقبت بالینی از پوست با استفاده از ترکیبی از اسید لاکتیک و پپتیدها در کرم ترمیم‌کننده پپتید Eternox اثربخشی بیشتری نشان داده است و همچنین قیمت کمتری نسبت به محصولات دارای فاکتورهای رشد دارد.
اسیدهای چرب امگا
با داشتن یک رژیم غذایی متعادل که حاوی پروتئین به شکل ماهی های سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 و ویتامین A (که اثر ضد التهابی دارد) و حاوی آنتی اکسیدان هایی است که رادیکال های آزاد را از بین می‌برند و از حذف و تخریب کلاژن جلوگیری می‌کند، از کلاژن پوست خود محافظت کنید.
آب قلم
مصرف منظم آبگوشت قلم دارای فواید تغذیه ای و درمانی می‌باشد، زیرا کلاژن در طول فرآیند پخت و پز از استخوان ها خارج می‌شود. این امر می تواند به برجستگی و بهبود پوست نیز کمک کند.
مصرف کافئین را کم یا قطع کنید
مدارکی وجود دارد که کافئین ممکن است اثر نامطلوبی بر پیری پوست و روند بهبود زخم پوست انسان داشته باشد.
ماساژ صورت
ماساژ می‌تواند تولید کلاژن را تحریک کرده و ظرفیت عضلانی را تقویت کند. ماهیچه‌های صورت برای ظاهر بسیار مهم هستند و با تحریک منظم می‌توانند پوست را لیفت، تقویت و سفت کرده، گردش خون و تولید کلاژن را تقویت کنند و ظاهری جوان به پوست دهند. هنگام استفاده از محصولات پوستی که کلاژن ساز را تقویت می‌کنند، حرکات ماساژ رو به بالا را در برنامه روزانه خود قرار دهید.
به هیدراسیون سلام کنید
هیدراته نگه داشتن پوست با آب، غذاهای گیاهی و مراقبت از پوست آبرسانی شده، احتمالاً ساده ترین راه برای تقویت کلاژن است. هرچه پوست آب بیشتری داشته باشد، محیط بهتری برای رشد کلاژن و الاستین ایجاد می‌کند.
ویتامین C
خوردن غذاهای غنی از ویتامین C و اسیدهای آمینه می تواند سطح اسید هیالورونیک و کلاژن را در بدن افزایش دهد زیرا هر دو برای پوست مهم هستند. غذاهای غنی از ویتامین C شامل مرکبات، پاپایا، توت فرنگی، کلم بروکلی و سبزیجات سبز و برگ دار مانند گشنیز می‌باشد. همچنین می توان آن را به عنوان مکمل مصرف کرد و بهتر است همراه با پیکنوژنول باشد.
آلوئه ورا
همه ما می‌دانیم که آلوئه ورا هنگامی‌که به صورت موضعی استفاده شود دارای خواص تسکین دهنده و آرام بخش پوست می‌باشد. تحقیقات اخیر نشان داده است که استرول های آلوئه ورای استخراج شده به عنوان مکمل، تولید کلاژن و اسید هیالورونیک را دو برابر می‌کند.
آنتی اکسیدان ها
آنتی اکسیدان ها از پوست در برابر آسیب رادیکال های آزاد محافظت می‌کنند. آنتی اکسیدان های خاصی مانند پیکنوژنول که در سرم ترمیم کننده OPC یافت می‌شوند، اثربخشی کلاژن سازی را افزایش داده و پوست را جوان می‌کند. چای سبز، زغال اخته، عصاره شیرین بیان، عصاره توت، چای یربا ماته، عصاره انار، گون، دارچین، اسانس ریحان، پونه کوهی و آویشن را تا حد امکان در رژیم غذایی خود بگنجانید.
جینسینگ
اثرات ضد پیری جینسینگ به خوبی ثابت شده است. جینسینگ بدون ایجاد واکنش های نامطلوبی که بسیاری از داروهای شیمیایی ایجاد می‌کنند، جذب پوست شده و به پوست کمک می‌کند شکل اصلی خود را حفظ کند و همچنین مشخص شده است که باعث کلاژن سازی نیز می‌شود. تحقیقات توانایی جینسینگ را در حفظ پوست در برابر آسیب اشعه UVB خورشید نشان داده اند. آنتی اکسیدان هایی که با مصرف مکمل جینسینگ یا نوشیدن چای حاوی جینسینگ در جریان خون شما ترشح می‌شوند، می توانند از سلول های سالم محافظت کرده و به درخشندگی پوست کمک کنند.
جلبک
به عنوان بخشی از روتین های زیبایی، مواد تشکیل دهنده گیاهان دریایی روز به روز محبوب تر می‌شوند. این امر به این دلیل است که بیشتر آسیب های پوستی ناشی از “اکسیداسیون”- قرار گرفتن پوست در معرض عناصری مانند آلودگی که می تواند به رشد سلولی آسیب برساند – می‌باشد. جلبک‌ها می‌توانند از اکسیداسیون جلوگیری کنند و خاصیت ارتجاعی و کلاژن پوست را تغییر دهند. جلبک در اکثر فروشگاه های مواد غذایی بهداشتی به شکل مکمل های خوراکی موجود است.
ریزمغذی ها و تغییرات سبک زندگی که ممکن است از منجر به تشکیل کلاژن شوند عبارتند از:
آنتوسیانین
در شاه توت، زغال اخته، تمشک و گیلاس یافت می‌شود.
پرولین
در سفیده تخم مرغ، پنیر، سویا، کلم و گوشت یافت می‌شود.
ویتامین A
در گیاهان دارای بتاکاروتن و غذاهای مشتق شده از حیوانات یافت می‌شود.
عنصر فلزی مس
در صدف، گوشت قرمز، آجیل و مقداری نیز در آب آشامیدنی یافت می‌شود.
رژیم ورزشی منظم
می تواند به کاهش پیری قابل مشاهده کمک کند و در عین حال از کلاژن محافظت کرده و پوست، استخوان ها، ماهیچه ها و مفاصل را برای مدت طولانی تری سالم نگه دارد.
